zaterdag 21 april 2012

De Klassieke tijd (tot 1870)


De jonge stier van Paulus Potter (1647)


Titel/maker /datum
De jonge stier/Paulus Potter/1647

Wat zie je?/aandachtspunten
Je ziet meerdere dieren op de voorgrond, zoals een koe, stier, schapen en een bok. Verder zie je naast de boom een man staan, die waarschijnlijk de herder of boer is. De aandachtspunten zijn de vele dieren op de voorgrond. De achtergrond is een kaal landschap met nog meer dieren. 

Betekenis van het beeld
De lucht is erg grauw, alsof het binnenkort gaat regenen. Het lijkt alsof ze aan het schuilen zijn. Op de achtergrond is het juist heel licht en schijnt de zon. De stier heeft een bepaalde angstige gezichtsuitdrukking, terwijl de rest dichtbij elkaar zit en kalm lijkt. Het zou kunnen dat de stier de groep probeert te beschermen, maar hierbij wel een bepaalde angst voelt. Paulus Potter heeft zijn schilderij dan ook genoemd naar de jonge stier.  

Hoe is het gemaakt
Het is met olieverf geschilderd. Het schilderij is groot, namelijk 2,25 meter x 3,40 meter. Er is gebruik gemaakt van aardetinten, om het realistisch te maken.

Tijdskenmerken (stijl)
Het schilderij is geschilderd in 1647, in de klassieke stroming. Kenmerkend is dat het figuratief is. Paulus Potter heeft geprobeerd zo dicht mogelijk bij de werkelijkheid te blijven. De beesten zijn realistisch geschilderd en de schilder had veel oog voor detail. Zo heeft hij goed gekeken naar de texturen van de huid, de lichaamsbouw en de uitdrukkingen van de dieren. 

Mening
Het schilderij geeft een heel harmonieus beeld van veehouderij in Nederland. Hij heeft de dieren heel vredig geschilderd. Het landschap is erg natuurgetrouw. Het schilderij laat niet een heel bijzonder tafereel zien, maar omdat het zo ‘gewoon’ is, ga je op zoek naar de bijzonderheden., zoals de details die Potter geschilderd heeft.

Beeldaspecten
Ruimte: Het belangrijkste beeldaspect is ruimte. De dieren zijn geschilderd rondom een boom en er is overlapping. Door de overlapping krijg je het gevoel dat ze een groep zijn en dat ze uitrusten of ergens voor schuilen. Dit geeft het gevoel van het schilderij goed weer.
Licht: Door de bewolking op het schilderij staan de dieren op de voorgrond in het donker, maar is het landschap op de achtergrond verlicht.
Kleur: De schilder heeft veel gebruik gemaakt van de kleuren groen, grijs en bruin, om het schilderij realistisch te laten zijn.
Vorm: De vormen in het schilderij zijn organisch. Dit maakt het schilderij realistisch.
Compositie: De compositie in het schilderij is centraal. De aandacht gaat naar de dieren en de boer.
Textuur: Paulus Potter heeft veel aandacht gegeven aan de details van de huidtexturen.

De fases van Parsons.

Fase 1: Associatieve
Wat is het onderwerp?
Wat valt het eerste op als je naar het schilderij kijkt?
Je aandacht gaat gelijk naar de dieren op de voorgrond. Je wilt weten waarom ze daar zo dicht op elkaar staan.

Fase 2: Mimetische
Wat zijn de hoofdkenmerken/kleine details?
Wat zie je op de voorgrond?
De dieren die rondom de boom uitrusten en de man die er bij staat.
Wat zie je op de achtergrond? Wat valt minder op?
Op de achtergrond zie je dieren in de wei en een vogel in de lucht. Wat nog meer opvalt is dat het bewolkt is.

Fase 3: Expressieve
Inleving thema?
Wat is de invloed van het kleurengebruik op het schilderij?
De kleuren maken het schilderij realistisch. Daarnaast creƫren de lichte en donkere blauwtinten het weer.

Fase 4: Formele
Stijl en context?
Wat is het belangrijkste beeldaspect?
Ruimte, want doordat de schilder gebruik heeft gemaakt van overlapping, ontstaat er een groepsgevoel. Als je het schilderij bekijkt, valt het meteen op dat de dieren zo dicht bij elkaar zitten.


Fountain with Elephant and Obelisk door Gianlorenzo Bernini & Ercole Ferrata (1667-1669)

Titel/maker/datum
Fountain with Elephant and Obelisk, Gianlorenzo Bernini(ontwerper) & Ercole Ferrata (beeldhouwer), 1667-1669

Wat zie je en wat zijn de aandachtspunten?
Een olifant met een versierd zadel en een obelisk op zijn rug. Er ligt een kleed op zijn rug. De olifant staat op een voetstuk. De olifant kijk opzij en raakt met zijn slurf het zadel. Een aandachtspunt is de obelisk die op de rug van de olifant. Het lijkt een kleine olifant met een grote zware pilaar. Ook het zadel en kleed zijn erg groot in verhouding met de olifant. Daarnaast is de slurf naar verhouding erg lang. Bernini had zelf nog nooit een olifant gezien en moest zijn kennis dan ook baseren op afbeeldingen.

Betekenis van het beeld.
Op het beeld is de tekst ‘Het vereist een krachtige geest om de last der wijsheid te dragen’ aangebracht. Het beeld symboliseert deze tekst. De olifant draag een grote, zware obelisk. Deze obelisk symboliseert de last der wijsheid. Omdat de olifant een sterk dier is, kun je dit in verband brengen met de krachtige geest waardoor hij de obelisk op zijn rug kan dragen.

Hoe is het gemaakt
Het beeld is gemaakt van Rode Graniet. De obelisk werd in 1665 door Dominicaanse monniken ontdekt in de kloostertuin naast de Santa Maria Sopra Minerva.

Tijdskenmerken (stijl)
De tijdskenmerken van de klassieke kunst zijn symbolisch, figuratief en verhalend. Dit beeld pas in deze tijd, omdat het een symbolische betekenis heeft. Het beeld symboliseert de tekst die erop staat. Het beeld is figuratief. Het is duidelijk dat hiermee een olifant bedoeld wordt. Het verhalende aspect komt niet duidelijk naar voren.

Mening
De olifant is leuk en klein. Het is mooi gedetailleerd door de kleine pracht en praal details. Originele manier om de gevonden obelisk op het plein te plaatsen. De olifant ziet er tevreden uit. 

Beeldaspecten
Sterkste beeldaspect:
Ruimte, omdat de ruimte die de obelisk inneemt ten opzichte van de olifant opvallend is. De ruimte maakt het mogelijk dat de symboliek van het beeldhouwwerk overkomt.
Kleur: het beeld is een beetje rood/bruin achtig, dit is de kleur van het marmer. Er is geen extra kleur toegevoegd.
Licht: Het beeld heeft eigenschaduw en slagschaduw. De eigenschaduw is de schaduw die op het beeld zelf valt en de slagschaduw is de schaduw van het beeld op de grond van het plein. De zon zorgt voor het licht, waardoor de schaduw ontstaat. De kant waarvan het licht komt verschilt per tijdstip van de dag, aangezien de aarde rond de zon draait.
Vorm: het beeld is statisch, er zit geen beweging in. Het is driedimensionaal, dus plastiek. Het beeld bevat zowel geometrische als organische vormen. De geometrische vormen zie je terug in het voetstuk en de obelisk.
Compositie:
Het is een centrale compositie. Alles werkt toe naar het midden waar de obelisk uit voorkomt.
Textuur:
Het kleed wat over de olifant ligt en waar het zadel op zit heeft een stofuitdrukking. Deze uitdrukking wordt gecreĆ«erd door de franjes aan de onderkant van het kleed. De slurf van de olifant laat de textuur van de huid zien. 

De fases van Parsons

Fase 1: Associative  
Wat is het onderwerp?
Welk dier zie je hier?
Een olifant.
Wat heeft het dier op zijn rug?
We verwachten van de kinderen het antwoord pilaar, we leggen vervolgens uit dat dit een obelisk heet.

Fase 2: Mimetische
Wat zijn de hoofdkenmerken/kleine details?

Fase 3: Expressieve
Inleving thema
Krijg je het gevoel dat de olifant het zwaar heeft met de obelisk op zijn rug?
Ja, want de obelisk is erg zwaar voor zo’n kleine olifant.
of
Nee, want de olifant lijkt tevreden.

Fase 4: Formele
Stijl en context
Wat zou anders zijn als deze olifant in het nu gemaakt zou zijn in plaats van de klassieke tijd?
De olifant zou een ander zadel hebben met minder franjes. De olifant zelf zou strakker contouren hebben.